W 2021 roku wszyscy oczekiwaliśmy „powrotu do normalności”, podczas gdy ten rok przyniósł nam kolejne zmiany. I to właśnie słowo „zmiana” najlepiej opisuje obecne realia. Także w pracy. Zmieniająca się rzeczywistość, coraz większy udział nowych technologii, innowacyjnych rozwiązań, kanałów dystrybucji i komunikacji to nie wszystko. Jak prowadzić firmę, by była z jednej strony nowoczesna i innowacyjna, a z drugiej strony, by rozwijała się i była interesującym miejscem do pracy dla jej pracowników? Katarzyna Unold – Dyrektorka Zarządzająca ACCIONA, opowiada o 7 trendach w biznesie, które zdominują 2022 rok i zostaną z nami na dłużej.
Długoterminowa strategia i elastyczne reagowanie na zmiany
W wyniku sytuacji epidemicznej ostatnie dwa lata dla wielu firm stanowiły pasmo niekończących się zmian. Dostosowanie działalności i codziennej pracy do nowej rzeczywistości, reagowanie na szereg obostrzeń, ale też zmiany ekonomiczne, prawne, społeczne, tj. rosnąca inflacja, nowy system podatkowy, wzrost stóp procentowych, daje nam obraz przemian niezwykle dynamicznych. – Prowadząc firmę nie można pominąć strategii długoterminowej, nie da się bowiem działać z miesiąca na miesiąc. Jednak, jak pokazały ostatnie dwa lata, przygotowując strategię, powinniśmy pamiętać o zostawieniu w niej miejsca do bycie elastycznym. Jasne, możemy szacować, prognozować, słuchać ekspertów i obserwować trendy. To wszystko jest niezwykle ważne, jednak bez elastycznego podejścia i przy tak dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, traci na znaczeniu. W obecnych czasach umiejętność dostosowywania się do realiów jest kluczową umiejętnością w prowadzeniu biznesu. Elastyczny model zarządzania skraca czas między identyfikacją problemu a jego rozwiązaniem, bo z góry zakłada baczną obserwację bieżących spraw ingerujących w nasz biznes lub projekt. Warto o tym pamiętać i spać spokojniej – radzi Katarzyna Unold z ACCIONA.
W obliczu dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości część firm skupia się na dostosowaniu się do nich i w konsekwencji zapomina o celach długoterminowych. Działa tu i teraz, zgodnie z założeniami krótkoterminowymi. Tymczasem cele krótko- i długoterminowe wspierają i uzupełniają się nawzajem i tak należy je postrzegać. Tylko wtedy będą one współgrającymi strategiami, budującymi sukces firmy. Krótkoterminowe cele powinny wpisywać się i realizować długoterminową strategię.
Kompetencje miękkie podstawą silnej firmy
Chociaż nazwa sugeruje inaczej, kompetencje miękkie wcale nie są mniej istotne od tych twardych. Co więcej, coraz częściej mówi się o nich w świecie biznesu i podkreśla ich wagę. – Komunikacja, umiejętność pracy w zespole, zdolność do adaptacji czy elastyczność to umiejętności, które coraz bardziej są doceniane w firmach. Pracujemy z ludźmi i dla ludzi, dlatego silnie rozwinięte kompetencje miękkie powinny stanowić podstawę naszej pracy – mówi Katarzyna Unold. – ACCIONA buduje i sprzedaje mieszkania, które wkrótce mają stać się czyimś domem. Nie wyobrażam sobie więc, aby w całym procesie – od projektowania po sprzedaż i przekazanie gotowego mieszkania nabywcom – zabrakło „pierwiastka ludzkiego”, a na dalszym etapie także pomocy, porady czy zrozumienia. Pamiętajmy, że dla wielu to transakcja, której dokonuje się raz w życiu. Poza tym, w życiu prywatnym każdy z nas jest klientem, więc dobrze wiemy, jak chcemy być traktowani.
Empatia w biznesie, czyli zarządzanie „po ludzku” i dla ludzi
Empatia to zdolność do odczuwania emocji innych ludzi. Cecha do tej pory mocno niedowartościowywana w biznesie, rozumiana przez wielu jako domena ludzi słabszych, która nie przystoi liderowi. Ale czy tak faktycznie powinna być postrzegana? Niekoniecznie. – Ostatnie badania wskazują empatię jako kluczową cechę liderów, ponieważ wpływa ona pozytywnie na zaangażowanie, efektywność pracowników, zmniejsza rotację w zespole, ułatwia akceptację różnorodności. Empatia przekłada się także na innowacje, lepsze zrozumienie potrzeb klientów i komunikację z nimi, a to kwestie istotne dla każdego biznesu – tłumaczy Katarzyna Unold z ACCIONA. – Kierowanie się empatią w biznesie może nam także pomóc w opracowywaniu i wprowadzaniu na rynek nowych produktów i usług. Obserwowanie sposobu, w jaki klienci z nich korzystają, słuchanie, jak o nich mówią, pomaga wyciągać wnioski, ułatwia tworzenie nowych koncepcji i komunikowanie ich dalej. Dzięki temu można dużo sprawniej zarządzać firmą – osiągać konkretne cele biznesowe i budować pozytywne relacje na zewnątrz i w środku organizacji – dodaje ekspertka. Empatia może budować przewagę konkurencyjną firm.
Ludzie zawsze najważniejsi
To hasło powinno stać się motywem przewodnim każdej firmy. Z jednej strony zawiera ono w sobie dbałość o klientów danej firmy, z drugiej o pracowników. Już kilka lat temu na rynku pracowniczym zaczęła się rewolucja, a myśl o tzw. „work-life balance” przeszła z teorii w praktykę. – Nasze podejście do pracy zmieniło się diametralnie – nie chcemy żyć wyłącznie dla niej, ale chcemy pracować, by móc żyć, mieć czas dla rodziny, przyjaciół, dla siebie. Ważne, by firmy o tym nie zapominały. Skupmy się na propagowaniu pozytywnych nawyków, wsparciu w organizacji pracy, dbaniu o jej komfort oraz o równowagę między życiem prywatnym a zawodowym, a na pewno zyskamy wiele – przede wszystkim lojalnego, wypoczętego i spełnionego pracownika – radzi Katarzyna Unold z ACCIONA.
Zaangażowanie pracowników przekłada się na efektywność firmy, stąd warto dbać o pracowników oraz ich samopoczucie i satysfakcję. Ważne jest także, aby działania firmy, jej cele i wartości, były na tyle jasne i klarowne dla jej pracowników, by ci mogli się z nimi identyfikować. Warto je także komunikować, szczególnie, gdy planujemy rozszerzać zespół. Pracownicy coraz częściej przed podjęciem decyzji o związaniu się z daną firmą, analizują jej poczynania (nie tylko projekty czy realizacje), podejście do zatrudnionych już osób, klientów i nawiązują współpracę z tymi, których wartości są im bliskie. Owocowe poniedziałki nie są aż tak atrakcyjne, jak np. elastyczne godziny czy tryb pracy.
Postaw na różnorodny zespół
Podstawą dobrze prosperującej firmy jest zgrany zespół czy ludzie. Kiedyś uważano, że aby funkcjonował prawidłowo, powinien być złożony z osób w podobnym wieku, tej samej płci, wykształceniu czy doświadczeniu zawodowym. Tymczasem niezależnie od branży warto postawić na jego dywersyfikację. – Zgrane, różnorodne zespoły to doskonały sposób na zapewnienie naszej firmie ciągłości rozwoju, profesjonalizmu realizowanych zadań, kreatywności, przewidywania trendów czy podejmowania śmielszych decyzji biznesowych. Dzięki tak zbudowanemu zespołowi zapewniamy sobie ciągły dopływ nowych pomysłów i świeżego spojrzenia na obszar naszych działań. Z drugiej strony wykorzystujemy też wiedzę i kompetencję pracowników dużo bardziej doświadczonych. Dla osiągnięcia pełni sukcesu powinniśmy jednak nieustannie pracować nad integracją zespołów, budowaniem relacji i współpracy między ich członkami (szczególnie w czasach, gdy większość z nas pracuje z domu lub w modelu hybrydowym), aby uniknąć niepotrzebnych konfliktów i nieporozumień – radzi Katarzyna Unold z ACCIONA. – Różnorodność i inkluzja, czyli budowanie zintegrowanych zespołów składających się z osób różniących się między sobą pod względem wieku, narodowości, wyznania, płci czy orientacji seksualnej, rewelacyjnie sprawdza się w każdej branży, także nieruchomości czy budowlanej. Oczywiście przy rekrutacjach bardzo ważne są odpowiednie kompetencje, doświadczenie i wiedza, ale nie bójmy się np. zatrudniania osób młodszych czy starszych na dane stanowisko tylko dlatego, że przyjmuje się, że akurat na tym stanowisku pracują osoby w określonym wieku – dodaje Unold.
Wertykalnie czy horyzontalnie? Jak zarządzać firmą w 2022 roku?
Określenie „struktura wertykalna” i „struktura horyzontalna” obrazują dwa różne typy prowadzenia organizacji. Pierwszy z nich zakłada działanie firmy w sposób dość tradycyjny, w którym obowiązki przyporządkowane są do określonych pionów/działów. W takim modelu zarządzania często zdarza się, że pracownicy, skupiając się na swoich codziennych obowiązkach i patrząc wyłącznie przez ich pryzmat, nie widzą kierunku i celu w jakim zmierza firma, nie dostrzegają wkładu pracy innych działów, nie czują, że mogą mieć realny wpływ na sposób jej funkcjonowania. To także bardzo jasno wytyczona hierarchia w zespole. – Zupełnie inaczej niż w przypadku struktury horyzontalnej. Polega ona na wprowadzeniu płaskiego modelu organizacji, który promuje zaangażowanie pracowników poprzez zdecentralizowane procesy decyzyjne. Dzięki niemu podnosi się poziom odpowiedzialności pracowników, usuwa się zbędne warstwy zarządzania, poprawia jakość i szybkość komunikacji między nimi. Struktura ta wpływa także pozytywnie na motywację do pracy i satysfakcję pracowników, którzy zauważają i doceniają fakt, że firma polega na ich wiedzy, decyzjach i darzy ich większym zaufaniem – tłumaczy Katarzyna Unold. – ACCIONA zarządzana jest właśnie w taki sposób. Zamiast wydawania poleceń i egzekwowania zadań, wolimy słuchać, wspólnie wypracowywać rozwiązania, rozmawiać, dyskutować. Naszych pracowników darzymy ogromnym zaufaniem, ale z drugiej strony oni sami – jako osoby profesjonalne i odpowiedzialne, wiedzą, jak kierować swoją pracą, aby przekładała się ona na sprawną realizację projektów. Tę samą zasadę warto przyjąć także w stosunku do podmiotów, z którymi współpracujemy – dodaje Unold.
Zrównoważony rozwój nie tylko w teorii
Zrównoważony rozwój to już konieczność i nasza rzeczywistość. W obliczu postępującej i zauważalnej degradacji środowiska naturalnego oraz rosnącej świadomości konsumentów, zrównoważone praktyki społeczne i biznesowe stają się prawdziwym priorytetem, także dla firm. – Zrównoważony rozwój to jeden z filarów naszej firmy. ACCIONA ma dwa, najważniejsze motta swojej działalności – „Business as unusual” i „Experts in designing a better planet”. Pierwsze z nich odnosi się do niestandardowego sposobu prowadzenia biznesu, gdzie każdy realizowany projekt promuje zrównoważony rozwój ze wszystkich trzech perspektyw: środowiskowej, ekonomicznej i społecznej. Drugie motto pokazuje natomiast, że jesteśmy firmą zorientowaną na cel, ale nie rozumiany wyłącznie jako zysk, ale także jako powołanie – chcemy zmieniać świat na lepsze. Zależy nam na tym, by wnieść pozytywny wkład w społeczeństwo i planetę, dostarczając zrównoważonych rozwiązań na najpilniejsze problemy, takie jak chociażby globalne ocieplenie czy niedobór wody. Ale działamy także lokalnie, bo to dzięki lokalnym inicjatywom świat staje się lepszy. W 2022 roku postawienie na zróżnicowany rozwój to nie tylko plan na przyszłość, ale obowiązek, który powinien zostać uwzględniony w strategii firmy z każdej branży – komentuje Katarzyna Unold z ACCIONA. Drobne działania, pomnożone przez wiele podmiotów, mogą przynieść spektakularne efekty. Wykluczenie napojów w butelkach plastikowych w firmie, wykorzystywanie papieru z makulatury i wprowadzanie polityki „mniej papieru” lub „biura bez papieru”, ograniczenie zużycia wody, energii w biurach – wszystkie te działania także mają znaczenie. Co więcej, są już wprowadzane przez wiele firm. W kolejnych latach będą one na pewno intensyfikowane, ponieważ tego wymaga nie tylko rachunek ekologiczny, ale także ekonomiczny – niektóre tradycyjne rozwiązania lub przyzwyczajenia po prostu generują duże koszty.
